Bożena Wujec, Kadry „Szkolenia w Polsce 2009”, Magazyn Nowoczesna Firma 2009
Świat się zmienia na naszych oczach. Ekonomia i polityka którą znaliśmy staje w punkcie zwrotnym. Wiek XX przyniósł zmierzch komunizmu. Czy w XXI wieku będziemy świadkami ewolucji kapitalizmu? Jaki będzie świat następnego pokolenia?
Za przyczyną kryzysu ekonomicznego, pytanie to nie jest już ignorowane ani traktowane filozoficznie. Na szczytach – w sensie dosłownym – w Davos i przenośnym – państw i organizacji, trwają intensywne poszukiwania kierunków zmian.
Sytuacja światowa
Sytuacja ekonomiczna jest na tyle alarmująca, że w wielu rejonach świata przedstawiciele różnych środowisk: religii, rządów, biznesu i mediów już nie tylko dyskutują o wyzwaniach które stoją przed światem, ale chcą razem na nie reagować. Chęć współpracy w różnych sektorach biznesu pomimo różnic geograficznych i politycznych odróżnia obecny kryzys od tego z lat trzydziestych XX wieku i prawdopodobnie zadecyduje także o jego odmiennych skutkach.
Jesteśmy świadkami transformującego kryzysu ekonomicznego który fundamentalnie zmieni świat daleko ponad domenę finansów.
Klaus Schwab, Prezes Światowego Forum Ekonomicznego, Davos 2009
Przywódcy polityczni i społeczni na Światowym Forum Ekonomicznym w Davos 2009 byli zdecydowanie zgodni co do tego, że w obecnym, wysoko współzależnym od siebie świecie pogoń za szybkim zyskiem nie jest wystarczającym powodem podejmowania katastrofalnych decyzji lokalnych. Jak nigdy dotąd, o wiele ważniejsze są efekty tych decyzji na kolejne generacje i cały system świata. Etyka, sposób rządzenia, prawo, musi w nowy sposób odzwierciedlać rzeczywistość.
Przyczyny problemów
Jak się okazuje kryzys nie był nie do przewidzenia. To my, jako społeczeństwa, po prostu nie byliśmy na niego przygotowani. Raport Klubu Rzymskiego „Granice wzrostu” już w 1972 roku alarmował o przekroczeniu punktu zwrotnego w wykorzystaniu zasobów świata. Wskazywał on, że jeżeli ludzkość nie przedefiniuje własnych celów i wartości w ciągu następnych kilkudziesięciu lat stanie przez konsekwencjami konsumpcjonizmu. Autorzy raportu widzieli jednak możliwość powstrzymania tych trendów i osiągnięcie równowagi ekologicznej i gospodarczej, tak aby potrzeby każdego człowieka były zaspokojone. Raport, choć mocno krytykowany, stał się inspiracją dla koncepcji zrównoważonego rozwoju i z dzisiejszej perspektyw trafnie oddaje zmiany ostatniego trzydziestolecia.
Świat może zapewnić każdemu człowiekowi zaspokojenie jego potrzeb ale nie jego chciwości.
S.S.R. Shankar, International Business and Leadership Symposium, Bruksela 2008
Klasyczną miarą sukcesu od dwóch wieków jest zysk wyrażony w pieniądzu, ewentualnie w szeregu wskaźników finansowych mających dawać świadectwo skuteczności menedżerów zarządzających korporacjami. Uczestnicy International Business and Leadership Symposium 2008 w Brukseli postawili jednak pytanie co z punktu widzenia obecnej sytuacji światowej jest rzeczywistym wskaźnikiem sukcesu? Coraz większa grupa finansistów, min. laureat Nagrody Nobla w 1997 M.S. Scholes uważa, że zysk jedynie pogonią za dobrami materialnymi, w imię zaspakajania własnych indywidualnych korzyści. Rzadziej jest to troska o kompleksowy rozwój wszystkich akcjonariuszy i całej planety. To, co najbardziej pogrąża ekonomicznie świat to obecna filozofia pieniądza i jej konsekwencje.
Czy naprawdę chodzi nam o taki system ekonomiczny, w którym jeden kraj drukuje pieniądze bez szacunku dla wartości materialnych a drugi produkuje tanie produkty i gromadzi te pieniądze?
Vladimir Putin, Davos 2009
Qvo vadis kapitalizm?
Ekonomiści światowi twierdzą, że o ile wyjście z kryzysu nastąpi zapewne dość szybko, to powrót do starej rzeczywistości ekonomicznej nie jest możliwy. Politycy widzą już nie tylko konieczność współdziałania w dziedzinie pokoju, bezpieczeństwa międzynarodowego i przeciwdziałania terroryzmowi, ale także utrzymania stabilności ekonomicznej: nie tylko lokalnych regulacji finansowych, ale rozwiązań globalnych.
Stają przed nami obecnie dwa zadania: pierwsze to wyjście z kryzysu,drugie to kształtowanie po-kryzysowego świata.Tylko w ten sposób możemy uzdrowić świat – podejmując decyzje z szerszej perspektywy.
Klaus Schwab, Prezes Światowego Forum Ekonomicznego, Davos 2009
Zmiana świadomości
W poszukiwaniu inspiracji często przytacza się słynną sentencję Alberta Einsteina: „nie jest możliwe rozwiązanie problemu myśląc w ten sam sposób w jaki został stworzony”. Potrzebna jest kreatywność w działaniu, w tworzeniu wizji, w strategii jej realizacji. Gorącymi tematami dnia dzisiejszego są: zdrowe rolnictwo, odnawialne źródła energii, wykorzystywanie potencjału intelektualnego, przywództwo kobiet, edukacja dziewczynek, profilaktyka zdrowia.
Tematyka ta została poruszona na konferencji w Brukseli przez światowej sławy badacza i filozofa, zwolennika integralnej koncepcji świata Ervina Laszlo. W celu promowania rozwoju świadomości globalnej stworzył on na wzór Klubu Rzymskiego Club of Budapest. Inicjatywami Klubu są międzykulturowe działania społeczne i edukacyjne na całym świecie.
To czego doświadczamy teraz, to tworzenie się nowej ery, nowych instytucji, nowego systemu myślenia.
Klaus Schwab, Prezes Światowego Forum Ekonomicznego, Davos 2009
Kodeks etyczny biznesu
W świecie trwa obecnie debata czy biznesmeni potrzebują komercyjnej wersji Przysięgi Hipokratesa, takiej jakie mają lekarze i prawnicy. Przysięga taka byłaby „nowym CV” gwarantującym odwrót od podejścia nastawionego na szybki zysk za wszelką cenę, ku budowaniu długoterminowej stabilności. Głosy są podzielone, bo choć lekarze mają swoja przysięgę Hipokratesa, wciąż zdarzają się przypadki nieuczciwej praktyki. Podobnie kod etyczny w biznesie, choć jest potrzebny, nie zagwarantuje etycznych zachowań. Są one wynikiem zbiorowego wysiłku liderów, kierowników i pracowników.
Firma powinna nie tylko wyznaczać takie wartości jak zaufanie, integracja, transparentność ale także skutecznie je realizować.
Kris Gopalakrishnan, dyrektor Infosys Technologies, Davos 2009
Zielona energia
To, co dla jednych państw jest jeszcze teorią, inne starają się już realizować. Choć istnieją głosy, aby z powodu kryzysu ekonomicznego spowolnić procesy redukcji spalin, inwestycje niektórych państw, zwłaszcza Niemiec i USA mocno zmierzają w kierunku nowych, odnawialnych źródeł energii. Wielkie kampanie społeczne, min. ruch Ala Gora, Leonardo di Caprio i innych znanych osób stopniowo przynoszą efekty.
W dobie kryzysu możemy stworzyć nowe miejsca pracy poprzez szybkie przestawienie się na odnawialne źródła energii. Prezydent Obama mocno naciska na zmiany. Jeśli inne rządy pójdą w tym samym kierunku, wykonamy wielki krok.
Al Gore, Vice-President USA, Laureat Nagrody Nobla 2007, Davos 2009
Edukacja kobiet
Badania ekonomiczne krajów rozwijających się wskazują, że w ciągu następnej dekady kobiety obejmą większość kluczowych stanowisk decyzyjnych. W związku z tym Bank Światowy zainicjował wiele konkretnych instrumentów finansowania rozwoju przedsiębiorczości i przywództwa kobiet. Jedną z inspiracji do takich inicjatyw jest odbywająca się cyklicznie w Bangalore, w Indiach, Międzynarodowa Konferencja Kobiet The Light of Leadership – Integrating Global Perspectives poświęcona wymianie myśli na temat obecności kobiet w różnych sektorach życia społecznego.
O ile Bank Światowy nazywa inwestycje w kobiety „mądrą ekonomią”, to inwestowanie w dziewczynki jest jeszcze lepszym interesem. Przynosi jeden z najwyższych zwrotów inwestycyjnych. Jedna wyedukowana dziewczynka wyda 90% swoich zarobków na rodzinę, podczas gdy chłopiec 35%, co określa się jako „girl effect”. Zapewnienie dziewczynkom ekonomicznych podstaw edukacyjnych może mieć istotny transformujący wpływ na rodzinę, wioskę, społeczność a ostatecznie na cały kraj.
Gdy kobieta staje się przywódca lokalnej społeczności, inwestuje w źródło wody pitnej a nie nową antenę satelitarną.
Mari Pangestu, Minister Handlu Indonezja, Davos 2009
Współpraca religijna
Przywódcy lokalnych społeczności duchowych muzułmańskich, chrześcijańskich i żydowskich zgadzają się co jednego: Aby społeczeństwa żyły w pokoju, były wolne od przemocy, terroryzmu, aby współpracowały, niezbędny jest nie tylko dialog polityczny, lecz także religijny. Rozumienie współistnienia i tolerancji religijnej jest duchowym posłannictwem człowieka.
Duchowość to zdolność człowieka do zrozumienia własnej tajemnicy i tajemnicy całego sytemu obejmującego grupę ludzi, społeczeństwo, ludzkość, planetę, i dalej w stronę nie odkrytej jeszcze całości. S.S.R. Shankar, Bruksela 2006
Przywództwo XXI wieku
Każda dekada rozwija właściwy sobie styl przywództwa. W XX wieku stylem takim było koncentrowanie się na relacjach właścicielskich zorientowanych na zysk. Jaki styl przywództwa jest adekwatny do obecnych czasów pełnych wyzwań, czasu lęku i niepewności? Odpowiedzią jest kreowanie na nowo świata wartości biznesowych, satysfakcji klientów, partycypacji pracowników, budowania kultury opartej na rozwijaniu zaufania i przynależności, przyciąganiu najlepszych talentów oraz ograniczenia orientacji na zysk.
Przywódca to osoba posiadająca wizje a jednocześnie realizująca krótkoterminowe cele. Przywództwo to charakter plus strategia.
Dyrektor Generalny Tata Srvices, T. R. Doongaji, Bruksela 2006
Edukacja biznesowa: Punkt zwrotny
Zarówno w Davos, jak i Brukseli, podnoszono kwestie konieczności zmiany edukacji biznesowej. Większość szkół zarządzania uczy, że ostatecznym wyznacznikiem sukcesu jest wartość zysku wyrażona w pieniądzu. Przeto edukacja koncentruje się na rozwoju umiejętności biznesowych i zawodowych, tzw. kompetencjach twardych.
Efektem takiego podejścia jest obecna sytuacja światowa. Wniosek – ten rodzaj edukacji już nie wystarcza. W czasach niepewności, jak nigdy dotąd, zarządy firm muszą polegać na swoich menadżerach, ich kompetencjach osobistych, sile wewnętrznej, odporności psychicznej, szybkich decyzjach.
Wkrótce powstanie zapotrzebowanie na liderów o szerokich kompetencjach społecznych i osobistych, potrafiących zarządzać relacjami zewnętrznymi, realizujących szersze wartości społeczne, o mocnym kręgosłupie wartości osobistych, gdyż niejako zawiodły twarde wskaźniki ekonomii.
Przywódca to osoba, która ma świadomość wszystkich sfer życia: fizycznej, intelektualnej, emocjonalnej, duchowej.
Dyrektor Generalny Tata Srvices, T. R. Doongaji, Bruksela 2006
Jak mieć osobisty wpływ na zmianę świadomości na ziemi:
Przechodząc na zielony tryb życia, zwracając uwagę, aby na styl i sposób życia były inspiracją dla przyszłych pokoleń. Redukując stres i lęk. Badania naukowe wskazują, że techniki relaksacyjne i oddechowe dodatnio wpływają na układ immunologiczny, ekspresje genów i poziom odprężenia. Ucząc się, poznając swój mózg, rozwijając własne możliwości intelektualne, emocjonalne, fizyczne. Pomagając innym ludziom i dając sobie pomagać. Budując ciepłe i konstruktywne relacje z innymi ludźmi. Rozbudzać tolerancję i akceptację. Świat jest złożony, ciekawy, pełen wrażeń. Poznawaj innych ludzi, buduj szacunek dla ich wartości. Śmiejąc się. Gdy się śmiejemy nasz mózg zaczyna pracować sprawniej. Uważnie dobierając towarzystwo w którym przebywamy – znajomych, przyjaciół i partnerów biznesowych. Świadomość, że jesteśmy podatni na wpływy innych ludzi pozwala nam kształtować nasz sposób myślenia.
Informacje:
Klub Rzymski jest niezależną organizacją, której misją jest identyfikowanie kluczowych problemów ludzkości. Skupia on wielu światowej sławy naukowców stawiających sobie za cel komunikowanie tych problemów najważniejszym gremiom decyzyjnym publicznym i prywatnym oraz społeczeństwu. Klub Rzymski stał się znany dzięki publikacji w 1972 roku Raportu The Limits to Growth przetłumaczonego na 30 języków i sprzedanego w 12 milionach egzemplarzy. Ukazuje on alternatywę: albo ludzkość określi nowe cele i wartości i weźmie los we własne ręce, albo poniesie konsekwencje nieodpowiedzialnego rozwoju. www.clubofrome.org
Club of Budapest jest założonym w 1993 nieformalnym stowarzyszeniem rozwijania społecznej świadomości globalnej i etyki w celu rozwiązania społecznych, politycznych, ekonomicznych i ekologicznych wyzwań XXI wieku. Skupia ludzi nauki, sztuki i duchowości, których przesłaniem jest: tylko zmieniając siebie możemy zmienić świat. Założyciel Klubu, naukowiec i filozof Ervin Laszlo, mówi, że tak jak domeną Greenpeace jest o ekologia, UNICEF – dzieci, a Amnesty International –prawa ludzkie, Club of Budapest rozwija ludzką świadomość. www.clubofbudapest.org
Światowe Forum Ekonomiczne jest niezależną organizacją jednoczącą światowych liderów w celu naprawy najbardziej newralgicznych problemów globalnych. Światowe zjazdy początkowo odbywały się w Davos, w Szwajcarii, obecnie także na innych kontynentach i przybrały charakter lokalny. Pomimo krytyki Davos wciąż pozostaje prestiżowym miejscem spotkań i dyskusji. www.weforum.org
International Business and Leadership Symposium jest corocznie odbywająca sie w siedzibie Parlamentu Europejskiego w Brukseli konferencją naukową poświęconą wymianie myśli na temat aktualnych światowych trendów w biznesie, nauce i duchowości. Organizatorem Sympozjum jest International Association for Human Values.www.sscforum.org
International Women Conference jest międzynarodową konferencją kobiet poświęconą wymianie myśli na temat przywództwa kobiet w różnych sferach życia społecznego: rządowej, biznesu, mediów i sztuki. Niebanalny charakter i atmosfera konferencji sprawia, że inspiruje ona wiele inicjatyw i działań na rzecz kobiet o charakterze globalnym.
International Association for Human Values (IAHV) jest międzynarodową organizacją humanitarną promującą rozwój ludzkich wartości we wszelkich aspektach życia. IAHV została założona w Genewie, w 1997 i ma status specjalnego doradcy przy Społeczno-ekonomicznej Radzie Narodów Zjednoczonych. IAHV współpracuje z rządami wielu krajów, instytucjami edukacyjnymi, organizacjami pozarządowymi, firmami i osobami, w celu promowania programów dotyczących etyki i rozwoju osobistego. IAHV ma jedną z największych na świecie liczbę woluntariuszy. W jej projektach uczestniczyło ponad 20 milionów ludzi w 140 krajach świata. www.iahv.org
