Bożena Wujec, Parlament Europejski, Bruksela 2006
Czym jest duchowość? Duchowość to subiektywne doświadczenie bycia częścią „większego systemu”, które sięga ponad poczucie własnej odrębności, na rodzinę, społeczność i system globalny (s, R., DeLozier, J., 2000).
Duchowość to zdolność człowieka do zrozumienia własnej tajemnicy. Tajemnicy jednostki i tajemnicy systemu. Sytemu obejmującego człowieka, grupę ludzi, społeczeństwo, ludzkość, planetę, i dalej w stronę nie odkrytej jeszcze całości (Shankar, R, 2002).
Kultura korporacyjna a duchowość
W listopadzie 2006 roku w siedzibie Parlamentu Europejskiego w Brukseli miała miejsce konferencja „Kultura korporacyjna a duchowość”(International Business and Leadership Symposium – Corporate Culture and Spirituality) poświęcona wymianie myśli na temat duchowości w biznesie. Organizatorami Sympozjum były International Association for Human Values oraz Europe India Chamber of Commerce.
Misją International Business and Leadership Symposium odbywającego się cyklicznie od kilku lat jest:
- Jednoczenie ludzi biznesu, naukowców i przywódców duchowych w celu zainicjowania dialogu na temat nowego stylu przywództwa, który zapewnia stałą zyskowność biznesu.
- Bycie platformą wymiany doświadczeń i wiedzy na temat opartego na wartościach i etyce podejścia do wyzwań globalnego rynku.
- Inicjowanie nowego podejścia do tematu zysku.
W ramach sympozjum odbyły się cztery sesje naukowe w ramach Business & Ethics – Complementary or Contradictory?:
Sesja I – Maximizing Ethics and Profits
Sesja II – Corporate Culture and Success
Sesja III – The „Human Capital – Leadership between Synapses
Sesja IV – The Bottom Line: A Perspective in Time
Na I Sesji: Maximizing Ethics and Profits, podczas której występowali min. tacy mówcy jak: prof. Ruud Lubbers – były premier Holandii, Jacques Santer – były Najwyższy Komisarz EU i były premier Luxemburga, księżna dr Gabriele Inaara Begum Aga Khan szukano odpowiedzi na następujące pytania:
- Czym jest dla organizacji etyczne działanie w środowisku rynkowym?
- Czy możliwe jest działanie etyczne przy jednoczesnym maksymalizowaniu zysków?
- Jakie są dla organizacji długoterminowe konsekwencje krótkoterminowych kompromisów etycznych?
Najpierw głos zabrała Jej wysokość The Begum Aga Khan, twierdząc, że „ prowadzenie biznesu pozbawionego etyki na w dłuższym okresie czasu jest niemożliwe”. Następnie wystąpił Rabii Awraham Soetendorp, dodając, że: “biznes i etyka nie tylko się uzupełniają, ale wręcz ich wzajemna zależność jest kluczem do ustanowienia przyzwoitego społeczeństwa”.
Etyka w biznesie
Istnieje wiele przykładów, gdzie praca oparta na wartościach i misja przyczyniająca się do ludzkiego rozwoju jest podstawą intensywnego wzrostu firmy. Jednym z nich jest historia sukcesu Tata Services z Indii, którą przedstawił dyrektor generalny – T. R. Doongaji. Liderzy takich firm, to więcej niż menedżerowie. To osobowości stające na czele społeczności i biorące na siebie już nie tylko odpowiedzialność za korporację, ale i za ład społeczny.
Ich stosunek do etyki i moralności odzwierciedla się w działaniach korporacji. Począwszy od badań nad nowymi produktami, pozyskiwaniu energii ze źródeł odnawialnych, troski o klienta przez stosunek do własnych pracowników a skończywszy na przestrzeganiu ładu korporacyjnego, polityce informacyjnej, testowaniu produktów. To oni są liderami XXI wieku.
Odpowiedzialność
Liderzy XXI wieku mają wysoko rozwiniętą świadomość; realizując swoją misję wywierają silny wpływ na otaczające ich środowisko. Ponieważ są to osoby z wysoką energią i charyzmą, ich odpowiedzialność sięga na lokalne społeczności a wraz z ich rozwojem i awansem również na całe kraje i kontynenty. Ich odpowiedzialność w biznesie, polityce i duchowości polega na wskazywaniu pozostałym kierunków i konsekwencji zaniechania działania.
Prof. Ervin Laszlo, Prezes Club of Budapest, stwierdził, że coraz częściej można spotkać stwierdzenia, że ludzkość dąży do samozagłady, gdyż przekroczyła już wszystkie granice samozniszczenia. Energia nuklearna, GMO (modyfikacje genów), krzyżówki międzyrodzajowe, klonowanie, zanieczyszczenia, efekt cieplarniany – wszystko to prowadzi ludzkość nieuchronnie ku zagładzie. A jednak istnieje wielki ruch społeczny dążący do wprowadzenie globalnych zmian, np. Club of Budapest, stworzony na wzór Klubu Rzymskiego, ruch Ala Gora i inne grupy ludzi twierdzące, że jeszcze nie jest za późno, że ludzki duch ma nieskończoną moc i jest w stanie zmieniać oblicze ziemi w pożądanym dla jej dobra kierunku.
Inspiracja
Pytanie skąd brać a może bardziej, gdzie szukać inspiracji. Mówcy przytaczali słynną sentencję Einsteina: „nie jest możliwe rozwiązanie problemu myśląc w ten sam sposób w jaki został stworzony”. Potrzebna jest kreatywność w działaniu, w tworzeniu wizji , w strategii jej realizacji. Gorącymi tematami dnia dzisiejszego są: biodynamiczne rolnictwo, odnawialne źródła energii, wykorzystywanie potencjału intelektualnego wszystkich ludzi, pomoc ludziom w chorobach.
Sesję II: Corporate Culture and Success – zdominowało poszukiwanie odpowiedzi na pytania:
- Co tworzy kulturę organizacji i czym charakteryzuje się organizacja tworząca trwały sukces rynkowy?
- Czy można wpłynąć na wyniki organizacji poprzez propagowanie wartości i duchowości?
- Czy tak niematerialne czynniki jak świadomość, przynależność, zaangażowanie mogą w zasadniczy sposób wpływać na konkurencyjność i efektywność przedsiębiorstwa?
- Czy duchowość i biznes są rozdzielnymi obszarami czy też mogą uwydatnić nowe wymiary przywództwa?
Mówcami II sesji byli min. dr A. L. Rao – dyrektor generalny WIPRO (Indie), dr Saad Al-Barrak – dyrektor generalnyMTC Group (Kuwait), Sanjay Pradhan – dyrektor sektora public governance Banku Światowego (USA), prof. dr Gerald Huther , prof. dr Fahri Saatcioglu
Ludzie, idee, organizacje
Duchowość w biznesie jest jedną z idei XXI wieku. Może to moda a może konieczność. O tym przekonają się następne pokolenia. Dziś wiadomo, że człowiek, jako istota społeczna, potrzebuje organizacji. Szuka tam bezpieczeństwa, poczucia przynależności i potwierdzenia swojej wartości. Mistrzem jest się dla kogoś.
Organizacje są unikalne ze względu na ludzi, którzy je tworzą. Każdy człowiek ma inny poziom energii, inne aspiracje i inny system wartości. Jednak jeśli chodzi o skład DNA, jak nadmienił prof. dr Fahri Saatcioglu, jesteśmy identyczni w 99,9%. Jesteśmy jedną wielką rodziną. Ta jedność i różnorodność zarazem skłania nas do stwierdzenia, że jeżeli idea duchowości przychodzi od najbardziej szlachetnych i efektywnych jednostek, to jest to wynik ewolucji, rozwoju, którego nie da się powstrzymać. Przytoczył także definicje Inteligencji Duchowej jako kolejnej po Inteligencji Intelektualnej i Emocjonalnej.
Lider XXI wieku
To osoba ze strategiczną wizją, głośno i jasno ją głosząca. Odważna, z wielkim autorytetem, bo jak stwierdził dyrektor generalny Tata rvices, T. R. Doongaji, „przywództwo to charakter plus strategia”. Tolerancyjna dla wielu zachowań i wartości mieszczących się w tzw. „korytarzu dopuszczalnych norm i wartości”. Ułatwiająca wymianę doświadczeń, stwarzająca przestrzeń edukacyjną, dająca możliwość otwartej, terminowej komunikacji z konstruktywnym feed backiem. Dająca prawo do błędu. Biorąca odpowiedzialność i budująca zaufanie. Myśląca zarówno długoterminowo (działając w polityce i strategii) jak i krótkoterminowo (wykonując zadania taktyczne). To osoba szczęśliwa. Osoba, która ma świadomość wszystkich sfer życia: fizycznej, intelektualnej, emocjonalnej, duchowej.
Sesja III pod hasłem „The „Human Capital – Leadership between Synapses” miała na celu znalezienie odpowiedzi na następujące pytania:
- Jak organizacja może wydobyć z jednostki jej pełny potencjał?
- Jakie są kluczowe czynnik powstrzymujące uwalnianie potencjału zespołów i tworzących je jednostek?
- Jakie jest praktyczne zastosowanie badań nad mózgiem w biznesie?
- Jak stworzyć kulturę trwałego sukcesu?
Sesja została zdominowana przez dwóch mówców – prof. dr Gerald Huther oraz prof. dr Fahri Saatcioglu.
Źródła niepokoju
Wg prof. dr Fahri Saatcioglu podłożem wszelkiego niepokoju, braku współpracy i zrozumienia miedzy ludźmi w organizacji jest stres. Zaprezentował prowadzone przez siebie badania wpływu stresu na powstawanie komórek rakowych oraz przedstawił metody zapobiegawcze oparte na starożytnych systemach relaksacyjnych i oddechowych. Stwierdził, że wewnętrzny spokój każdego człowieka, pokój społeczny, powszechny pokój na całym świecie bierze początek w nas samych.
Prof. dr Gerald Huther dodał, że duchowość propaguje zdrowie, energię, entuzjazm prawidłową komunikację, radość tworzenia i świadomość dostatku. Rozwój wartości etycznych jest kluczem do rozwiązania problemów współczesnego świata: przestępczości, przemocy, ubóstwa, degradacji środowiska naturalnego. Można to rozwiązać poprzez harmonię, komunikację w duchu dialogu między ludźmi ponad podziałami kulturowymi, rasowymi, religijnymi i politycznymi.
Często strach jest kreowany dla podporządkowania sobie ludzi. Nie jednostek, ale całych grup i społeczeństw. Strach przed terroryzmem jest narzędziem do uzyskiwania budżetów, do wprowadzania stronniczych praw, kreowania wrogości. Można z nim sobie poradzić na kilka sposobów.
Jak sobie radzić z niepokojem i strachem
Ucząc się o mechanizmie strachu (stresu), ucząc się o mechanizmach rządzących polityką i wywieraniem wpływu na ludzi. Jakże często w TV widzimy i słyszymy tylko tragiczne informacje. Tak jakby tego dnia nie zdarzyło się na świecie nic dobrego. Nic co przyczyniałoby się do rozwoju ludzkości. Pomagając innym ludziom i dając sobie pomagać. Budować ciepłe i konstruktywne relacje z innymi ludźmi. Budując świadomość wspólnoty i jedności. Wierząc, w celowość tego, co się dzieje. Wiara jest potężnym narzędziem, które przekłada się na działanie naszego mózgu i wpływa na ciało. Badania naukowe wskazują, że techniki oddechowe jak i relaksacyjne dodatnio wpływają na układ immunologiczny, ekspresje genów i poziom odprężenia. Dając sobie prawo do błędu. Działanie jest lepsze niż nie działanie. Nawet niedoskonałe daje nam materiał do analizy i doskonalenia. Przyczynia się do naszego rozwoju. Daje szanse, że ponowne działanie będzie lepsze.Rozbudzać tolerancję i akceptację. Świat jest złożony. Na jego poznawanie mamy coraz mniej czasu. Coraz mniej czasu mamy również na poznawanie innych ludzi i szacunek dla ich wartości. Śmiejąc się. Gdy się śmiejemy nasz mózg zaczyna pracować inaczej. „Klauning” jako metoda walki ze strachem znany jest od dawna również z czasów Polski socjalistycznej. Jeden z komunistycznych przywódców zwykł mówić: dopóki są źli nic nam nie grozi, dopiero, gdy, zaczynają się śmiać musimy bardzo uważać. Uważnie dobierając towarzystwo w którym przebywamy – znajomych, przyjaciół i partnerów biznesowych. Świadomość, że jesteśmy podatni na wpływy innych ludzi oraz na to co oglądamy, czego słuchamy pozwala nam kształtować nasz sposób myślenia.
Sesja IV „The Bottom Line: A Perspective in Time” – miała najbardziej ekonomiczny charakter, jeśli chodzi o podejście do kwestii etyki i duchowości w biznesie. Dyskutowano nad takimi zagadnieniami jak:
- Model, charakterystyka i atrybuty – co określa konkurencyjnego przywódcę XXI wieku?
- Jak przywódcy mogą wpłynąć na kulturę organizacyjną i współdziałać ze społecznością w celu podnoszenia odpowiedzialności społecznej?
Głos zabrali: naukowiec i badacz prof. dr Myron S. Scholes oraz praktycy biznesu T.R Doongaji – dyrektor generalny Tata Services oraz dr Anna Travis.
Sesja była poświęcona poszukiwaniu technik podejmowania lepszych, bardziej skutecznych decyzji w biznesie. Decyzji uwzględniających duchowość, etykę i odnoszących się do różnych definicji sukcesu.
Mówcy stwierdzili, ze klasyczną miarą sukcesu od 200 lat jest zysk wyrażony w pieniądzu, ewentualnie w szeregu wskaźników finansowych mających dawać świadectwo skuteczności menedżerów zarządzających korporacjami. Prof. dr Myron S. Scholes – laureat Nagrody Nobla w 1997, stwierdził jednak, że liczne dowody, szczególnie pochodzące z giełdy, wskazują, że jest to pogoń za dobrami materialnymi, jedynie w imię zaspakajania własnych indywidualnych korzyści. Rzadziej jest to troska o kompleksowy rozwój wszystkich stakeholderów i całej planety. Największym zasobem firmy – stwierdził – jest wartość kapitału ludzkiego.
W nawiązaniu do zarządzania zasobami ludzkimi w korporacjach, zastanawiano się nad wzrostem świadomości dotyczącym podejścia do zysku, odpowiedzialności społecznej pracodawców, zarządzania talentami pracowników i menedżerów.
Duchowość w biznesie
Rozważania o duchowości w biznesie są wielowątkowe. Tak jak wszędzie gdzie nie ma jednej raz na zawsze wytyczonej drogi. Co więc składa się na to nowe zjawisko?
- Odpowiedzialne wizjonerskie przywództwo: charakter lidera w połączeniu z wizją i strategią dla całej planety.
- Praca w zespołach: otwarta komunikacja celów, przejrzystość intencji biznesowych, szacunek i tolerancja.
- Wykorzystanie potencjału intelektualnego dla rozwoju ludzkości.
- Wprowadzanie nowej definicji sukcesu w biznesie: nie zysk sam w sobie, lecz wypełnianie wyznawanej misji.
Pieniądze w rękach ludzi pozbawionych duchowości są zagrożeniem dla nich samych a powinny być narzędziem do dalszego rozwoju i odważniejszego szukania prawdy. Jeżeli pieniądze pochodzą z biznesu – to są wynikiem określonych działań. Jeżeli oprócz zaspakajania potrzeb klientów służą ich rozwojowi – to jesteśmy na najlepszej drodze do połączenia duchowości i biznesu.
Bibliografia:
- Dilts, R., DeLozier, J., The Encyclopedia of Systemic Neuro-Linguistic Programming and NLP New Coding , 2000.
- Koźmiński, A.K., Zarządzanie w warunkach niepewności. Podręcznik dla zaawansowanych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
- Red. Koźmiński, A.K., Piotrowski W., Zarządzanie. Teoria i praktyka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
- Laszlo, E., The Chaos Point: The World at the Crossroad, Piatkus, London 2004.
- Shankar, R., Business and Spirituality, Bangalore2002.
Strony internetowe:
International Business and Leadership Symposium – Corporate Culture and Spirituality, Belgia, 2006. www.ccs2006.org
International Association for Human Values www.iahv.org
Europe India Chamber of Commerce www.eicc.be
Club of Budapest www.club-of-budapest.org
International Association for Human Values (IAHV) jest międzynarodową humanitarną i edukacyjną organizacja pozarządową promującą rozwój ludzkich wartości we wszelkich aspektach życia. IAHV została założona w Genewie, w 1997 i ma status specjalnego doradcy przy Economic, Social and Cultural Council (ECOSOC) of the United Nations. IAHV współpracuje z rządami wielu krajów, instytucjami edukacyjnymi, organizacjami pozarządowymi, firmami i osobami, w celu promowania programów dotyczących etyki i rozwoju osobistego. IAHV ma jedną z największych na świecie liczbę woluntariuszy. W jej projektach uczestniczyło ponad 20 milionów ludzi w 140 krajach świata. www.iahv.org
Europe India Chamber of Commerce (EICC) jest niedochodową organizacją pozarządowa stawiajacą sobie za cel połączenie Europy i Indii w obszarach biznesu. Jej członkami są wiodący przedsiębiorcy i biznesmeni zainteresowani rozwojem stosunków pomiędzy krajami UE a Indiami. www.eicc.be
Begum Aga Khan na Sympozjumpełniła role zarówno przedstawicielki świata biznesu (pochodzi z rodziny niemieckich multimiliarderów Thyssenów) jak i przywódców duchowych (jest żoną księcia Shia Ismali, 49 następcy imama, przywódcy duchowego – i nosi tytuł Begum). Begam ma za sobą pełną sukcesów karierę naukową (doktorat z prawa międzynarodowego) oraz biznesową (zarządzanie siecią austriackich hoteli). Jest fundatorka Princess Inaara Foundation.
Rabii Awraham Soetendorp– Prezes World Union for Progressive Judaism, Członek Grupy Przywódców Duchowych – Światoew Forum Ekonomiczne w Davos.
T. R. Doongaji – dyrektor generalny Tata Services, Indie.
Prof. dr dr h.c. multi Ervin Laszlo, w wieku 75 lat jest autorem 69 książek naukowych przetłumaczonych na 19 języków, wielokrotny laureat doktoratów honorowych, pianista. W 1993 założył na wzór Klubu Rzymskiego Club of Budapest, w celu kreowania samowystarczalnego społeczeństwa poprzez promowanie świadomości globalnej, wymianę pomiędzy generacjami i pomiędzy kulturami, zintegrowanie nauki, sztuki i duchowości. www.club-of-budapest.org
Prof. Dr dr Gerald Huther – Dyrektor Departmentu Badań Neurobiologii i Psychiatrii w Göttingen University, w Niemczech. Autor bestsellerowej książki „Compassionate Brain“.
Prof. dr Fahri Saatcioglu– Profesor Biologii Molekularnej na Uniwersytecie w Oslo. Prowadzi szerokie badania nad metodami zapobiegania powstawania komórek rakowych.
„Klauning” jako metoda edukacyjna i budzącą świadomość oaz odpowiedzialności za stan środowiska i całej planety został na konferencji zaprezentowany przez światowej sławy klauna Patcha Adamsa, założyciela Red Nose Clown Doctor.
Prof. Dr Myron S. Scholes, Laureat Nagrody Nobla w 1997 w dziedzinie ekonomii, wykładowca na Stanford i Princeton University.
Dr Anna Travis – konsultantka i trener umiejętności przywódczych. Była dyrektor ds. rozwoju talentów w Nokia and Motorola, World Wide.